Ślina koni: kluczowy element zdrowia i trawienia

Ślina odgrywa niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu organizmu konia. Jej właściwości i funkcje mają bezpośredni wpływ na zdrowie układu pokarmowego, a także ogólną kondycję zwierzęcia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej składowi śliny, jej funkcjom oraz czynnikom wpływającym na jej produkcję.

Skład i produkcja śliny u koni

Ślina koni, podobnie jak u innych ssaków, składa się głównie z wody (około 99%). Pozostałe składniki to:

• Mucyny: glikoproteiny nadające ślinie lepką konsystencję, ułatwiające formowanie kęsa pokarmowego i chroniące błonę śluzową jamy ustnej przed uszkodzeniami mechanicznymi.

• Enzymy trawienne: choć w ślinie koni występują w niewielkich ilościach, odgrywają rolę w wstępnym trawieniu węglowodanów.

• Sole mineralne: takie jak wodorowęglan sodu, które działają buforująco, neutralizując kwas solny w żołądku i pomagając w utrzymaniu odpowiedniego pH przewodu pokarmowego.

Dzienna produkcja śliny u konia wynosi około 40 litrów, co świadczy o jej kluczowej roli w procesach trawiennych.

Funkcje śliny w organizmie konia

1. Neutralizacja kwasów żołądkowych: konie produkują kwas solny w żołądku w sposób ciągły. Ślina, bogata w wodorowęglan sodu, neutralizuje nadmiar kwasu, chroniąc błonę śluzową żołądka przed uszkodzeniami i wrzodami.

2. Nawilżanie i formowanie kęsa pokarmowego: dzięki mucynom ślina ułatwia formowanie i połykanie kęsa pokarmowego, co jest szczególnie ważne przy spożywaniu suchych pasz.

3. Ochrona przed infekcjami: zawarte w ślinie enzymy i immunoglobuliny działają antybakteryjnie, chroniąc jamę ustną i dalsze odcinki przewodu pokarmowego przed patogenami.

4. Wspomaganie trawienia: enzymy obecne w ślinie inicjują proces trawienia węglowodanów już w jamie ustnej, przygotowując pokarm do dalszych etapów rozkładu w przewodzie pokarmowym.

Czynniki wpływające na produkcję śliny

Produkcja śliny u koni jest ściśle związana z aktywnością żucia. W naturalnych warunkach konie spędzają nawet do 16 godzin dziennie na pobieraniu pokarmu, co zapewnia stałą produkcję śliny. Jednak sposób żywienia i rodzaj podawanej paszy mają znaczenie:

• Pasze objętościowe (siano, trawa): spożywanie siana czy trawy wymaga intensywnego żucia, co stymuluje produkcję śliny. Podczas jedzenia 1 kg siana koń przeżuwa około 3000 razy i wytwarza 4-5 litrów śliny.

• Pasze treściwe (zboża, granulaty): spożywanie pasz treściwych zajmuje mniej czasu i wymaga mniejszej liczby ruchów żucia. Dla porównania, podczas jedzenia 1 kg ziarna koń przeżuwa około 1000 razy, co skutkuje mniejszą produkcją śliny.

  • Owies gnieciony i niegnieciony: owies niegnieciony wymaga większej liczby ruchów żucia niż gnieciony, co sprzyja większej produkcji śliny.

  • Musli: dzięki luźnej strukturze zachęca konia do dłuższego żucia, co zwiększa ilość wydzielanej śliny.

  • Granulat: jest spożywany szybciej niż musli czy owies, co ogranicza produkcję śliny. Można temu przeciwdziałać, mieszając go z sieczką.

  • Trawokulki i wysłodki buraczane: po namoczeniu tworzy się mokra papka, która wymaga mniej żucia, co skutkuje ograniczoną produkcją śliny. Aby temu przeciwdziałać, warto dodawać do nich sieczkę z siana lub słomy, co wydłuża czas żucia i stymuluje wydzielanie śliny.

Jak zwiększyć produkcję śliny?

Aby zapewnić optymalną produkcję śliny i zdrowie układu pokarmowego konia, warto:

• Zapewnić stały dostęp do paszy objętościowej, aby pobudzać naturalne żucia.

• Unikać długich przerw między posiłkami, by zapobiegać nadmiernemu zakwaszeniu żołądka.

• Dodawać sieczkę do pasz treściwych oraz mokrych, aby wydłużyć czas żucia.

• Podawać paszę z poziomu ziemi, co sprzyja naturalnej pozycji żucia i produkcji śliny.

Podsumowanie

Produkcja śliny jest kluczowym elementem zdrowia układu pokarmowego konia. Aby zapewnić jej odpowiednią ilość, warto postawić na pasze objętościowe i dokładać dodatki wspomagające wytwarzanie śliny do pasz treściwych. Doskonałym wyborem są produkty takie jak Luzerne Mix oraz RuwvoerMix Royal, które wspierają naturalne żucia i pomagają utrzymać zdrowie układu trawiennego.